زمان تقریبی مطالعه: 1 دقیقه
 

تعارض ادله اجتهادی





تعارض ادله اجتهادی به تنافی مدلول ادلّه ظنّی معتبر اطلاق می‌شود.


۱ - تعریف



تعارض ادله اجتهادی، مقابل تعارض اصول عملی و به معنای تنافی میان مدلول ادله اجتهادی (ادله ظنی معتبر) است، مانند: تعارض موجود در دو روایت از امام رضا علیه‌السّلام که در یکی آمده است: «ان الربا حرام سحت من الکبائر» و ربا را مطلقا حرام دانسته و در دیگری نقل شده است که: «لیس بین الوالد و ولده ربا و لا بین الزوج و المراة و...» و ربا را در مواردی خاص جایز دانسته است.

۲ - طریق جمع



در تعارض ادله اجتهادی، اگر جمع عرفی ممکن باشد، به آن عمل می‌شود، مانند مثال بالا که روایت اولی مطلق، و روایت دومی مقید است و در چنین موردی مطلق بر مقید حمل می‌شود، که در نتیجه آن، ربا در غیر مورد «پدر و فرزند» و «زن و شوهر» حرام خواهد بود. و در صورتی که جمع عرفی ممکن نباشد، بر اساس قواعد باب تعارض عمل می‌شود.

۳ - پانویس


 
۱. صدر، محمد باقر، بحوث فی علم الاصول، ج۷، ص۲۴.    
۲. دروس فی علم الاصول، صدر، محمد باقر، ج۲، ص۵۴۱.    
۳. دروس فی علم الاصول، صدر، محمد باقر، ج۱، ص۱۴۵.    
۴. الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی، ایروانی، باقر، ج۴، ص۲۹۱.    


۴ - منبع


فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۳۱۲، برگرفته از مقاله «تعارض ادله اجتهادی».    







آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.